معرفی گیج فشار خشک و کاربردهای آن ها
گیج فشار خشک یکی از ابزارهای اساسی در حوزه تجهیزات ابزار دقیق به شمار می روند و نقش مهمی در نظارت و کنترل سیستم های مختلف دارند. این دستگاه ها برای اندازه گیری فشار سیالات (مایعات و گازها) طراحی شده اند و در سیستم های مختلف، از جمله تصفیه آب خانگی و نیمه صنعتی، کاربرد گسترده ای دارند. گیج های فشار به دو نوع
آنالوگ (عقربه ای) و
دیجیتال تقسیم می شوند و از نظر ساختاری در دو مدل خشک و روغنی عرضه می گردند.
تفاوت گیج های فشار خشک و روغنی
یکی از مهم ترین تفاوت های بین گیج های فشار خشک و روغنی، وجود یک مایع مخصوص در مدل های روغنی است. در این نوع، گلیسیرین یا مایعات مشابه برای پر کردن محفظه دستگاه استفاده می شود. این مایع باعث می شود تا ارتعاشات و لرزش های مکانیکی کمتر بر عملکرد گیج تأثیر بگذارد و خوانش فشار با دقت بالاتری انجام شود. از سوی دیگر، گیج های خشک فاقد این مایع هستند و ساختار ساده تری دارند.
مزایا و معایب این دو مدل به شرح زیر است:
- گیج فشار روغنی: دقت بالا، مقاوم در برابر لرزش و مناسب برای محیط های پر ارتعاش؛ با این حال، قیمت بالاتری دارند.
- گیج فشار خشک: قیمت اقتصادی، طراحی ساده و مناسب برای کاربردهای عمومی تر؛ اما در برابر ارتعاشات و شوک های مکانیکی حساس تر هستند.
انواع گیج فشار خشک و نحوه عملکرد آن ها
گیج های فشار به طور کلی در دو دسته اصلی
آنالوگ (عقربه ای) و
دیجیتال موجود هستند. نوع آنالوگ نیز با توجه به ساختار داخلی، به چند دسته تقسیم می شود که در ادامه به آن ها می پردازیم:
۱. گیج فشار دیافراگمی
در این مدل، دیافراگم که نوعی ورقه انعطاف پذیر است، نقش اصلی را ایفا می کند. فشار سیال به این دیافراگم وارد می شود و با تغییر شکل آن، عقربه متصل حرکت کرده و فشار را نشان می دهد. این مدل برای اندازه گیری فشار در سیستم هایی که نیاز به دقت متوسط دارند، مناسب است
۲. گیج فشار سیلندری (Bellow)
این نوع گیج فشار خشک از یک سیلندر انعطاف پذیر استفاده می کند که با ورود یا خروج سیال، فشرده یا کشیده می شود. این تغییرات به عقربه منتقل شده و فشار نمایش داده می شود. گیج فشار خشک سیلندری بیشتر برای اندازه گیری فشارهای پایین (مانند ۰ تا ۱ بار) یا فشارهای منفی (خلأ) مورد استفاده قرار می گیرند و دقت بالایی دارند.
۳. گیج فشار لوله بوردون (Bourdon Tube)
لوله بوردون یکی از رایج ترین انواع گیج فشار خشک است که در بسیاری از سیستم ها به کار می رود. این نوع از یک لوله C شکل تشکیل شده که یک سر آن به سیال متصل و سر دیگر آن مسدود شده است. با افزایش فشار، لوله تمایل به صاف شدن پیدا می کند و این حرکت مکانیکی به عقربه منتقل می شود.
مواد اولیه لوله بوردون شامل برنز، برنج، آلیاژهای مس یا فولاد ضدزنگ است که بسته به نوع سیال و فشار مورد نظر انتخاب می شوند
راهنمای خرید گیج فشار خشک
برای انتخاب و خرید یک گیج فشار خشک، ابتدا باید نیازهای پروژه خود را به طور دقیق بررسی کنید. عواملی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- نوع سیال:آیا سیال مورد نظر مایع است یا گاز؟
- دامنه فشار: محدوده فشاری که گیج باید اندازه گیری کند چقدر است؟
- واحد اندازه گیری:انتخاب گیج با واحدهای متریک یا امپریال (مانند بار یا PSI) بسته به کاربرد.
- دقت مورد نیاز: برخی کاربردها نیاز به دقت بسیار بالا دارند، در حالی که در سایر موارد دقت متوسط کافی است.
گیج های فشار خشک به دلیل طراحی ساده، دوام بالا و قیمت مناسب، برای بسیاری از صنایع انتخابی ایده آل هستند. این دستگاه ها به ویژه در محیط های کم ارتعاش که نیاز به مقاومت در برابر لرزش وجود ندارد، بسیار کاربردی هستند.
کاربرد گیج فشار خشک
گیج های فشار خشک به دلیل طراحی ساده و قیمت مناسب، کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارند. یکی از مهم ترین کاربردهای این ابزار، تصفیه آب خانگی و صنعتی است که در آن برای نظارت بر فشار ورودی و خروجی سیستم ها استفاده می شود. در سیستم های گرمایشی و سرمایشی مانند چیلرها و بویلرها نیز گیج فشار خشک نقش کلیدی در کنترل فشار مایعات دارد. این نوع گیج ها در صنایع پتروشیمی و گاز برای اندازه گیری فشار لوله کشی ها و مخازن به کار می روند و در صنایع غذایی و دارویی نیز به منظور حفظ شرایط بهداشتی و نظارت دقیق بر فشار سیستم ها استفاده می شوند. علاوه بر این، در تجهیزات خلأ و سیستم های فشار پایین مانند آزمایشگاه ها و دستگاه های تحقیقاتی، گیج فشار خشک به عنوان ابزاری دقیق و مقرون به صرفه، انتخابی ایده آل محسوب می شود.
